توسعه و تحول ساخت‌وساز در بقیع بر اساس گزارش‌های تاریخی

نوشته عمار ابوطالبی (دکترای شیعه‌شناسی)

میقات حج، شماره ۱۱۱، بهار ۱۳۹۹ (ویژه‌نامه بقیع)

بررسی تاریخی ساخت وساز در بقیع و توسعه و تحول آن یکی از موضوعات مهم مرتبط با بقیع است. این مقاله تلاش دارد با بررسی توصیف‌های ارائه شده از بقیع در منابع تاریخی و سفرنامه‌ها تصویر روشنی از این جنبه تمدنی بقیع ارائه دهد. ساخت وساز در بقیع از دو منظر کمی و کیفی قابل بررسی است که ما فقط به توسعه کمی پرداخته‌ایم. توسعه کمی بقیع نیز در چندین مرحله صورت پذیرفته است؛ به گونه‌ای که ساختمان‌های موجود در بقیع از مسکونی به بقعه و بارگاه تغییر ماهیت داده و گنبدهای بقیع نیز از سه مورد در قرن ششم به چهارده مورد در قرن یازدهم افزایش یافته است. بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد مسجد فاطمه (س) (بیت الحزن) تنها ساختمان بقیع است که از قرن سوم تا قرن چهاردهم تقریباً به طور مستمر در

بقیع وجود داشته است.